این آجرها نوع خاصی از آجرهای نسوز هستند که در صنعت کاربردهای ویژهای دارند. این آجرها از ترکیبات فلزات واسطه تهیه میشوند . متداولترین آجرهای این گروه عبارتند از :
این آجرها دارای ۵ تا ۱۰ درصد اکسید کروم I و II و ۹۰ تا ۹۵ اکسید آلومینیوم (Al2O3 ) هستند و در مقابل مواد قلیایی مقاومند . از این نوع آجر برای ساختن بخش درونی کوره بلند ذوب آهن استفاده میشود.
این آجر از سولفات زیرکونیوم طبیعی با افزودن مقدار کمی آلومین به کوارتز تهیه میشود . بیشترین کاربرد آن در ساختن کوره ذوب آلومینیوم ، کوره مخزن شیشه مذاب و کورههای دارای با درجات حرارت بالا میباشد .
از ذوب سولفات زیرکونیوم با آهک ، ناخالصی آن به همراه سیلیکات کلسیم جدا میشود و Zr2O (اکسید زیرکونیوم) خالص بدست می آید . Zr2O مقاومت گرمایی زیادی دارد ، به همین دلیل از آن در ساختن بوته های ذوب فلز در صنایع ذوب فولاد و در راکتورهای اتمی به عنوان بازتاب دهنده نوترون استفاده میشود .
این نوع آجر حاوی ۹۵ درصد Cr2O3 میباشد . برای تهیه آن از Cr2O3 سنتزی استفاده میشود . از این نوع آجر در تولید کوره ذوب خمیر شیشه در صنعت شیشهسازی استفاده می شود .
این آجرها شامل SiO2 و اکسید منیزیم (MgO ) میباشند . برای تهیه اکسید منیزیم ، کربنات منیزیم طبیعی (ماگنزیت) یا دولومیت را در دمای بین ۵۵۰ تا ۱۸۰۰درجه سانتیگراد حرارت میدهند .
از این آجرها برای پوشش جداره درونی کورههای باز تولید فولاد ، کورههای دوار در کارخانههای تولید سیمان و در قسمتهای بالای کوره های ذوب شیشه و صنایع فلزات غیرآهنی ، استفاده میشود.